Takmičenje u video igrama je staro praktično koliko i same video igre, jer je takmičarski duh u srži gotovo svih video igara.
Ljudi su oduvek voleli da se zabave tako što se takmiče jedni protiv drugih, da pokažu da su najbolji, pa je za video igre bilo prirodno u startu spojiti zabavu sa takmičenjem.
Tennis for Two je jedna od prvih igara u istoriji, izdata 1958. godine, i ona je bila upravo ono što naslov kaže – simulacija tenisa za dvoje igrača, koji se bore jedan protiv drugog. Iako nije zaživela kao oblik takmičenja, ova prva igra u istoriji je veoma dobro pokazala u kom pravcu će se kretati razvoj video igara i da će multiplejer komponenta bio veoma važan deo ovog novog i mladog oblika zabave.
Još jedna od najranijih igara, Spacewar Iz 1962. godine, takođe je bila za dvoje ili više igrača, koji su se borili jedan protiv drugog sa svojim malim svemirskim brodovima.
Upravo je igra Spacewar imala najraniji oblik organizovanog takmičenja igrača sa nagradama za najbolje, i upravo tu vidimo korene esports takmičenja. Interesnantno je dodati i da se taj prvi „esports“ događaj organizovao na jednoj od najpoznatijih obrazovnih institucija u svetu, na Stanford univerzitetu.
Tu je 19. oktobra 1972. godine organizovano takmičenje pod imenom “Intergalactic spacewar olympics” u igri Spacewar. Svi zainteresovani studenti su pozvani da učestvuju, a nagrada za najbolje je bila godišnja pretplata na časopis Rolling Stone. Student Brus Baumgart je bio pobednik five-man-free-for-all turnira, odnosno u turniru gde se petoro ljudi bori međusobno u partiji dok poslednji ne preživi. Na istom događaju organizovan je i timski 2na2 turnir, gde su pobedu odneli braća Tovar i Robert Mas. Ovo troje ljudi su prvi eSports šampioni u istoriji.
Iste te 1972. godine je izašao i Pong, čuvena arkadna igra koja simulira stoni tenis i koja je jedna od prvih arkadnih igara koja je postigla mejnstrim popularnost, ali i pored veoma takmičarske prirode, nikada nije doživela da se za nju organizuju velika takmičenja, makar ne u prvim decenijama njenog postojanja.
Istorijat eSportsa ne može da prođe i bez jedne od najlegendarnijih i najvažnjih video igara u istoriji – Space Invaders. Igra je izdata 1978. godine i predstavila je ogroman skok u razvoju i dizajnu video igara. Zvali su je „Bitlsima video igara“ i ona danas predstavlja neizostavni deo gejminga, ali i opšte kulture.
Atari je 1980. godine organizovao takmičenje pod imenom The Space Invaders Tournament, koje je privuklo preko 10 000 fanova ove igre iz cele Amerike, što je bio prvi veliki eSports događaj u istoriji i koji je zacementirao poziciju gejminga u pop kulturi. Ovo je bilo prvo nacionalno takmičenje u nekoj video igri, i pokazalo se da je interesovanje igrača za ovaj novi oblik takmičenja ogromno.
Zanimljivost sa ovog događaja je da je prvi zvanično organizovani nacionalni šampionat u nekoj igri osvojila žena – Rebeka Hejnmen, inače i sama programer video igara. A posle kažu da video igre igraju samo muškarci.
Na leto 1980. godine, biznismen i istoričar Valter Dej, osniva Twin Galaxies, organizaciju koja će se baviti beleženjem rekorda u video igrama i čiji je cilj bilo širenje popularnosti video igrara, ali i veličanje najboljih igrača. Pobrinuli su se i da najbolji rezultati dospeju do Ginisove knjige rekorda.
Osnovali su seriju turnira pod imenom Video Game Masters Tournament, koja je u periodu od 1983. do 1987. okupljalja najbolje gejmere u zemlji da postavljaju nove rekorde za Ginisovu knjigu rekorda.
Oni su 25. jula 1983. godine osnovali prvi eSports tim u istoriji, U.S. National Video Game Team, odnosno Američki Nacionalni tim u video igrama. Kapiten ovog tima, Don Naurt, je bio sudija u takmičenju u Nintendo igrama, koje se održavalo uživo na TV-u putem popularne američke emisije That’s Incredible. Ovo takmičenje je bila uverita za Nintendo World Championships, koji će nam stići 1990. godine, ali o tome više čitajte u sledećoj epizodi.
Autor: Nikola Savić
