Smešten u valovitim brdima severoistočne Rumunije, Jaši je skriveni dragulj koji samo čeka da bude otkriven. Bilo da vas zanima istorija, kultura ili samo ukus rumunskog života, ovaj grad ima ponešto za svakoga. A od ove godine Jaši će ugostiti i najpoznatije esportiste na svetu!
Ovogodišnji svetski šampionat vredan pola miliona dolara će se odigrati u gradu Jašiju u Rumuniji. Spremili smo za vas odličan tekst sa zanimljivostima, kako bi se što bolje upoznali sa ovim gradom!
Na istoku Rumunije leži grad Jaši, koji se nalazi na obalama reke Bahlui. Grad je poznat po svojoj istorijskoj i kulturnoj baštini, i jedan je od najvećih gradova u ovoj zemlji. Jaši ima bogatu istoriju koja dopire do srednjeg veka, kada je bio centar Moldavske kneževine. Kao jedan od najstarijih gradova bio je važan kulturni, politički i ekonomski centar u to vreme, a to se odrazilo u arhitekturi i umetnosti grada. Zbog njegove geografske pozicije u severoistočnom delu zemlje, vekovima je bio raskrsnica najvažnijih trgovačkih ruta koje su povezivale Poljsku, Mađarsku, Rusiju i Carigrad. Jaši je bio dom mnogim velikim piscima, umetnicima i filozofima, uključujući Mihaija Emineskua, nacionalnog pesnika Rumunije. Tokom Prvog svetskog rata, Jaši je bio mesto velike bitke između rumunskih i nemačkih snaga. Grad je bio okupiran od strane Nemaca nekoliko meseci, a bitka je rezultirala značajnim gubicima u ljudstvu i uništenju zgrada i infrastrukture. Jaši je bio dom velike jevrejske zajednice u 19. i početkom 20. veka. Bio je važan centar jevrejske kulture i učenja, a ovde su uspostavljene mnoge važne jevrejske institucije, uključujući sinagoge, škole i biblioteke. Grad je nekoliko puta doživljavao delimično uništenje, ali je ekspresno uvek nastavio da se oporavlja.
Ovaj grad se može pohvaliti bogatim nasleđem istorijskih znamenitosti, sa 500 godina starim crkvama, manastirima i savremenom arhitekturom, od kojih su mnoge prepoznate u Nacionalnom registru istorijskih spomenika. Među ovim značajnim građevinama su manastir Trei Ierarhi, koji se trenutno nalazi na probnoj listi UNESCO-ve svetske baštine.
Topografiju Jašija karakterišu brda i doline, koje gradu daju jedinstven i slikovit pejzaž. Brda takođe igraju važnu ulogu u kulturnom i istorijskom nasleđu grada, a mnoge od njegovih najvažnijih znamenitosti nalaze se na ovim uzvišenim područjima.
Jaši ima vlažnu kontinentalnu klimu sa četiri različita godišnja doba. Leta su topla i ponekad vruća, sa prosečnim temperaturama u rasponu od 22 do 27 stepeni °C.
Grad velikih ideja
Neretko ćete videti ili čuti da Jaši zovu i ”grad velikih ideja” što ukazuje na živahnu studentsku scenu i puno aktivnosti za mlade. Uz sve to, grad je takođe važan univerzitetski centar u Rumuniji, sa šest univerziteta od kojih je ubedljivo najveći i najpoznatiji Alexandru Ioan Cuza University of Iași.
Jaši je takođe poznat po velikoj kulturnoj sceni, koja uključuje pozorišta, muzeje i umetničke galerije. Grad je domaćin nekoliko festivala tokom cele godine, uključujući Međunarodni pozorišni festival, Operski festival i Jazz festival. Ovi događaji privlače umetnike i izvođače iz celog sveta, doprinoseći reputaciji grada kao centra kreativnosti i inovacija.
Dugogodišnja posvećenost Jašija obrazovanju, kulturi i intelektualnim aktivnostima donela mu je nadimak ”Grad velikih ideja”.
Ovo su tri najpoznatije turističke atrakcije u Jašiju.
1. Palata kulture (Palatul Culturii) – zapanjujuća neogotička zgrada koja se nalazi u srcu grada. Izgrađena je između 1906. i 1925. godine i u njoj se trenutno nalaze četiri muzeja, uključujući Muzej umetnosti i Istorijski muzej.
2. Mitropolitska katedrala (Catedrala Mitropolitană din Iași) – poznata i kao Saborna crkva Svete Paraskeve, jedna je od najvećih pravoslavnih crkava u Rumuniji. Katedrala je izgrađena krajem 19. veka i ima prelepu fasadu ukrašenu raskošnim ukrasima i freskama.
3. Botanička bašta Jaši (Grădina Botanică “Anastasie Fătu”) – najstarija i najveća botanička bašta u Rumuniji, osnovana 1856. godine. U njoj se nalazi preko 10.000 vrsta biljaka, uključujući jedinstvenu kolekciju egzotičnih i retkih vrsta. Bašta je popularno mesto za opuštajuće šetnje i piknike.
Zanimljivosti:
- 1917, godine, Jaši je kratko tokom Prvog svetskog rata bio glavni grad Rumunije.
- Jaši je poznat po svojoj gastronomskoj ponudi, koja uključuje tradicionalna rumunska jela poput sarmale, mici i papanasi. Kao što možemo uporediti sa našom kuhinjom, jela koja su nam zajednička su upravo sarme i ćevapi, što će obradovati sve osobe koje ne mogu da izaberu nešto od ostalih tradicionalnih jela, a navikli su na srpsku kuhinju. Grad ima mnogo restorana i barova koji nude različite specijalitete.
- Jaši je okružen prirodnom lepotom, sa nekoliko parkova i vrtova unutar samog grada. Botanička bašta Jašija je najstarija i najveća botanička bašta u Rumuniji i sadrži preko 10.000 vrsta biljaka.
- Univerzitet The Alexandru Ioan Cuza University, najstariji i najprestižniji univerzitet u Rumuniji, osnovan je 1860. godine u Jašiju.
- U Jašiju je 1816. godine izvedena prva pozorišna predstava na rumunskom jeziku.
- Jaši je 1977. godine pogodio razorni zemljotres koji je naneo veliku štetu na gradskoj infrastrukturi i zgradama. Zemljotres se osetio i u našoj zemlji.
- Pored svetskog esports šampionata koji će se održati ove godine, Jaši je bio domaćin i nekoliko nacionalnih i međunarodnih sportskih događaja, uključujući Evropski olimpijski festival mladih 2013. godine. Izabran je i za domaćina UEFA Evropskog prvenstva do 21 godine 2021.
Kao lokacija predstojećeg 15. svetskog prvenstva u organizaciji Međunarodne Esports Federacije (IeSF), Jaši nudi uzbudljivu destinaciju za entuzijaste esporta iz celog sveta. Srpska esports reprezentacija je sada spremna za učešće na IeSF šampionatu, tako da nam ostaje samo da sačekamo kraj avgusta kada krećemo na put po još jednu svetsku titulu! Za dodatne informacije o srpskoj esports reprezentaciji posetite ovaj link.